SOS: Αθήνα καλεί Μόσχα part ...3

-Part 3

Καιρός ήταν να κάνουμε και μια μικρή βόλτα στη Μόσχα, μέσω του blog. Ο περίπατος γύρω από το Κρεμλίνο βλέποντας τον ποταμό της ρωσικής πρωτεύουσας, είναι από τους ωραιότερους που μπορείς να κάνεις στην πόλη, κι είναι από αυτούς που μένουν αποτυπωμένοι στη μνήμη σου. Καθώς βγαίνεις από το μετρό και πλησιάζεις την είσοδο της Κόκκινης Πλατείας, δε μπορείς παρά να νιώσεις δέος.

Στην Κόκκινη Πλατεία βρίσκονται ο Καθεδρικός Ναός του Αγ.Βασιλείου με τους εννιά τρούλους, το Μαυσωλείο του Λένιν όπου βρίσκεται ταριχευμένος εδώ και 84 χρόνια ο οργανωτής της ρώσικης επανάστασης, το Ιστορικό Μουσείο και ένα τεράστιο πολυκατάστημα που λέγεται Γκουμ. Η ειρωνία είναι ότι το πολυκατάστημα αυτό έχει τα πιο ακριβά μαγαζιά και βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το μαυσωλείο του πρώτου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης.

Καθεδρικός Αγ.Βασιλείου:
 

Ο καθεδρικός τη νύχτα:

Το μαυσωλείο του Λένιν:

Το πολυκατάστημα Γκουμ:

Πρωτοχρονιά 2006:

Η Κόκκινη Πλατεία τον χειμώνα:

Τα τείχη και το εσωτερικό του Κρεμλίνου είναι εξίσου εντυπωσιακά, με τις εκκλησίες και τα παλάτια των τσάρων. Το έμβλημα της Ρωσίας από τον 15^ο αιώνα είναι ο δικέφαλος αετός τον οποίο «δανείστηκε» από το Βυζάντιο ο τσάρος της Ρωσίας Ιβαν Γ’ αφού παντρεύτηκε την Σοφία Παλαιολόγου, ανιψιά του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.

Μετά την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917 στο Κρεμλίνο έμεναν και οι σοβιετικοί ηγέτες, και μερικοί δικέφαλοι αετοί που διακοσμούσαν τις αίθουσες των παλατιών αντικαστάθηκαν από κόκκινα σοβιετικά αστέρια. Βρίσκεσαι δηλαδή στο παλάτι των Πανοπλιών κι εκεί που έχεις θαμπωθεί από τα χρυσά και πανάκριβα προσωπικά αντικείμενα και τους θρόνους των τσάρων, προχωράς στην επόμενη αίθουσα και βλέπεις ...σφυροδρέπανα.

Το Ανάκτορο των Πανοπλιών:

Εδώ είναι ένας τσαρικός θρόνος. Δεν ξέρω γιατί μου άρεσε, ίσως γιατί είμαι ΑΕΚ κι όταν βλέπω δικεφάλους...

Ένα ευαγγέλιο, όμορφα διακοσμημένο.

Ο περίπατος του Κρεμλίνου συνεχίζει με το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, παρόμοιο με το δικό μας στο Σύνταγμα, όπου υπάρχει φρουρά, η άσβεστη φλόγα και μνημεία όπου αναγράφονται οι πόλεις στις οποίες έγιναν μάχες στο Β’Παγκόσμιο πόλεμο, όπως η πόλη στην παρακάτω φωτο, που μάλιστα δεν χρειάζεται μετάφραση γιατί τα γράμματα είναι σχεδόν ίδια με τα ...ελληνικά:

Μια ωραία πανοραμική άποψη του Κρεμλίνου, με την Κόκκινη Πλατεία στα δεξιά:

Κι εδώ είναι μια χαρακτηριστική εικόνα της σημερινής Ρωσίας: Λίγα μέτρα από την Κόκκινη Πλατεία, το άγαλμα του Μαρξ στέκει αγέρωχο στην πλατεία του Μεγάλου Θεάτρου (θέατρο Μπαλσόι) και επιβλέπει τις τεράστιες αλλαγές που γίνονται καθημερινά στη Ρωσία. Στο άγαλμα φαίνεται η ρωσική επιγραφή «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε», αλλά στην εικόνα ίσως ταιριάζει και η επιγραφή από τη διαφημιστική πινακίδα δίπλα που σημαίνει: «χωρίς λόγια»...

συνεχίζεται...

- Part 2

Όταν επιστρέφω από τη Μόσχα και βρίσκω τους φίλους μου, περιμένω να με ρωτήσουν πως είναι η ζωή εκεί, τι ενδιαφέρον έχει η πόλη κλπ. Αυτοί όμως, με ρωτάνε συνήθως τι εντύπωση μου κάνουν οι...Ρωσίδες. Εμείς εδώ θα το προσπεράσουμε αυτό, αλλά για να μην απογοητεύσω τελείως το αντρικό κοινό, ορίστε δυο φίλες μου:

Έχοντας ζήσει για λίγους μήνες στην πόλη αυτή, μπορώ να πω ότι αυτό που με εντυπωσιάζει είναι η έντονη αίσθηση μεγαλείου, σε πολλά σημεία της, κάτι που έχει σχέση βέβαια και με την πρόσφατη ιστορία της. Στην αρχή σε εντυπωσιάζουν τα γνωστά και πράγματι πανέμορφα αξιοθέατα, αυτά όμως τα συνηθίζεις καθώς περνά ο καιρός.

- Ο σταθμός του μετρό "Αρμπάτσκαγια" χτισμένος σε σχήμα κόκκινου αστεριού.

Υπάρχουν όμως δυο πράγματα που συνεχίζουν ακόμα να με εκπλήσσουν: οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας και το Μετρό της πόλης, το οποίο μάλιστα λειτουργεί από το 1935. Πρόκειται για έργο τέχνης.

- Ο σταθμός "Πρoσπέκτ Μίρα" ("Λεωφόρος Ειρήνης")

Κατεβαίνεις με τις κυλιόμενες σκάλες, προχωράς μέχρι και 120 μέτρα κάτω από τη γη, και καταλήγεις σε σταθμούς-μουσεία με πολυτελή μωσαϊκά, γλυπτά, πολυελαίους, αγάλματα, μάρμαρα λευκά, ροζ και μαύρα. Νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε παλάτι.

- Σταθμός "Κιέβσκαγια"

Το μετρό είναι μια δεύτερη υπόγεια πόλη, ζωτικής σημασίας για τη Μόσχα και τους 14 εκατομμύρια κατοίκους της. Είναι το πολυπληθέστερο και ταχύτερο μετρό στον κόσμο (8,5 εκατομμύρια μετακινήσεις την ημέρα). Έχει 180 σταθμούς, κι είναι τόσοι πολλοί που, όπου κι αν θες να πας, το μετρό σίγουρα περνά από εκεί. Οποιοσδήποτε συνδυασμός διαδρομών κοστίζει 17 ρούβλια (0,50 ευρώ). Τα βαγόνια σε ώρες αιχμής περνούν κάθε 45 δευτερόλεπτα (!), είναι γεμάτα σχεδόν συνεχώς, και μένεις να απορείς που πηγαίνει όλος αυτός ο κόσμος.

- Σταθμός "Κομσομόλσκαγια" 

Το δίκτυο του μετρό είναι σίγουρα ένα από τα μεγαλύτερα έργα που έγιναν στην εποχή της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Φτιάχτηκε από εργάτες, στρατιώτες, απλούς πολίτες και εθελοντές της Κομμουνιστικής Νεολαίας της Σοβιετικής Ένωσης (Κομσομόλ). Μεταφέρθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του υλικά από πολλές πρώην Σοβιετικές περιοχές (μάρμαρο από τα Ουράλια, γρανίτης από την Ουκρανία).

Το μετρό βέβαια έχει και πολύ μεγάλη ιστορική σημασία. Σχεδιάστηκε έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο σε περίπτωση πολέμου, και μερικοί σταθμοί (όπως η Μαγιακόφσκαγια) έμειναν στην Ιστορία, γιατί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο κατέφυγε εκεί το επιτελείο των Σοβιετικών δυνάμεων με το Στάλιν και σχεδίαζαν την άμυνα της Μόσχας και τις επιθέσεις του Κόκκινου Στρατού κατά των Γερμανών. Έτσι, το μετρό έγινε σύμβολο της αντίστασης ενάντια στους Ναζί. Η τέχνη μέσα στο μετρό επηρεάστηκε βέβαια από την περίοδο του πολέμου, και μαζί με τα πολλά έργα σοσιαλιστικού ρεαλισμού, τις γυναίκες αγρότισσες και τα μεγάλα κόκκινα αστέρια βλέπεις στρατιώτες και ζωγραφιές με σοβιετικά αεροπλάνα και μάχες.

- Σταθμός "Πλόσαντ Ρεβολούτσι" (Πλατεία Επανάστασης)

Η πρακτική σημασία του δικτύου για την καθημερινότητα των Μοσχοβιτών μεγαλώνει περισσότερο αν σκεφτείς ότι 5 μήνες το χρόνο η θερμοκρασία είναι κάτω από το μηδέν, και δε σε παίρνει να πας κάπου ...περπατώντας, αφού οι αποστάσεις στην πόλη είναι τεράστιες. Το κέντρο της πόλης είναι εντός ενός αχανούς δακτυλίου, και την πρώτη φορά που κυκλοφορείς εκεί πεζός παθαίνεις ένα μικρό σοκ. Οι κεντρικές λεωφόροι που ξεκινούν από το κέντρο και οδηγούν προς τα έξω έχουν 16 λωρίδες!


συνεχίζεται...

- Ο σταθμός "Μαγιακόφσκαγια" με στίχους του μεγάλου ποιητή Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι στην οροφή.

- Part 1

Ήταν Δεκέμβριος του 2004, δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα όταν επισκέφτηκα για πρώτη φορά τη Μόσχα. Κατέληξα στην παγωμένη ρωσική πρωτεύουσα ταξιδεύοντας 16 ώρες με ένα νυχτερινό λεωφορείο, από τη Ρίγα της Λετονίας (το πώς βρέθηκα εκεί είναι ...άλλη ιστορία).

Tα στερεότυπα για άλλους λαούς τα πιστεύετε; Eγώ όχι, αλλά η πρώτη μου επαφή με Ρώσους είχε έντονη ...μυρωδιά βότκας! Δίπλα μου στο λεωφορείο καθόντουσαν δυο μεθυσμένα παλικάρια που γελούσαν και τραγουδούσαν συνεχώς διάφορα στα ρωσικά. Περιττό να πω ότι δεν κοιμηθήκαμε εκείνη τη νύχτα.

Μας είχε φάει το σκοτάδι στη διαδρομή. Το μόνο που διέκρινα ήταν ατελείωτες χιονισμένες πεδιάδες με πανύψηλα δέντρα, και κάπου κάπου εμφανίζονταν μέσα από το σκοτάδι όμορφα χωριά και σπίτια βγαλμένα από ρωσικά παραμύθια, όπως αυτό:

Στις 3 τη νύχτα φτάσαμε στα σύνορα Λετονίας-Ρωσίας. Σταμάτησε το λεωφορείο για να γίνει έλεγχος διαβατηρίων. Οι δυο μεθυσμένοι έψαχναν τουαλέτα, αλλά δε βρήκαν και μετά έφυγαν προς το δάσος. Χιόνιζε πολύ κι είχε τόση ομίχλη που λέω εντάξει πάνε αυτοί, θα τους ψάχνουν στα X-Files. Δώσαμε όλοι τα διαβατήρια στον οδηγό και αυτός τα πήγε στον υπάλληλο. Όταν επέστρεψε, διαπίστωσε πως του έλειπαν 5 διαβατήρια. Ήμουν κι εγώ ένας από τους ...τυχερούς. Ο οδηγός άρχισε να λέει κάτι στα ρωσικά σε στυλ «πηγαίντε να τα βρείτε» και βγήκα με άλλα 4 άτομα στους -20 βαθμούς μες στη νύχτα και ψάχναμε το γραφείο που τα είχε πάει για να τα σφραγίσουν. Εγώ είχα πάθει σοκ από το κρύο κι απλώς ακολουθούσα τους άλλους, γιατί τότε δε μιλούσα καθόλου ρωσικά και προσπαθούσα να καταλάβω τι γίνεται από τη ...γλώσσα του σώματος. Για αγγλικά δεν το συζητάμε. Εκεί που ήμουν ήταν πιθανότερο να συναντήσω καμια αρκούδα από το διπλανό δάσος παρά άνθρωπο που να μιλάει αγγλικά.

Ο υπάλληλος μας είπε -υποθέτω- πως δεν έχει τα διαβατήριά μας. Γυρίσαμε πίσω στο λεωφορείο και διαμαρτύρονταν οι άλλοι στον οδηγό, εγώ κουνούσα το κεφάλι μου συμφωνώντας απόλυτα μαζί τους. Ο οδηγός ξαναβγήκε στο ...ψύχος και πήγε να ψάξει αυτός. Στα 15 λεπτά που έκανε μέχρι να γυρίσει εκτυλίσσονταν διάφορες σκηνές στο μυαλό μου. Σκεφτόμουν ότι χωρίς διαβατήριο και βίζα αποκλείεται να με αφήσουν να περάσω τα σύνορα, και λέω πάει θα μείνω εδώ να με φάνε οι λύκαινες. Ο οδηγός όμως γύρισε θριαμβευτικά με το «πάσπαρτ» (διαβατήριο) μου και η αλήθεια είναι ότι ποτέ δε θα μάθω τι είχε γίνει τελικά, και πώς βρέθηκαν τα διαβατήρια.

Έφτασα στη Μόσχα το πρωϊ άυπνος αλλά νιώθοντας περίπου σαν ήρωας. Έβλεπα μεγάλους σοβιετικούς σταθμούς τρένων, εργοστάσια, παγωμένα ποτάμια, ουρανοξύστες. Το κρύο δε με ένοιαζε πια.

«Ονειρεύεσαι;» με ρώτησαν. Έτσι όπως τα θυμάμαι τώρα όλα αυτά, είμαι σίγουρος ότι ήταν όνειρο.

ΥΓ (του part 1): Η 1η φωτογραφία είναι το μουσείο Ιστορίας στην Κόκκινη Πλατεία, η 2η από ένα χωριό και η 3η είναι ένας από τους 8 κεντρικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς της Μόσχας, ο οποίος την συνδέει κυρίως με την Ευρώπη. Σ’αυτόν τον σταθμό επέστρεψαν οι Ρώσοι στρατιώτες γυρνώντας νικητές από το Βερολίνο, τον Μάη του 1945.